Horlama, her yaştan kişide görülebilen ve kronikleştiğinde hayat kalitesini ciddi oranda düşüren bir semptomdur. Horlama hastalık olarak değerlendirilmese de ciddi sağlık sorunlarının habercisi ya da sonucu olabileceği için görmezden gelinmemelidir.
Horlama; hem kişinin kendisi hem de çevresindekiler için rahatsız edici olabildiğinden kişiler üzerinde psikolojik etkiler de yaratabilmektedir. Tedavisi sırasında öncelikle horlamaya yol açan unsurların ya da tetikleyici faktörlerin ortadan kaldırılması amaçlanır. Yaşam tarzı değişiklikleri, medikal cihazlar ve gerekli durumlarda cerrahi yöntemler ile bu sorun ortadan kaldırılabilir.
Horlama Nasıl Oluşur?
Farklı nedenlerle solunum yollarında daralma meydana geldiği durumlarda solunan hava, solunum yolundan geçerken bölgedeki yumuşak dokuları titreştirir. Bu titreşim “horlama” olarak nitelendirilen seslerin oluşmasına yol açar.
Horlamanın Belirtileri Nelerdir?
Horlama genellikle obstrüktif uyku apnesi sendromu ile birlikte görülse de horlayan tüm kişilerde uyku apnesi hastalığı olduğu genellemesini yapmak doğru olmaz. Aşağıdaki belirtileri yaşayan kişilerin zaman kaybetmeden uzmanlara başvurmaları önerilir:
- Uyku sırasında sık sık nefes alamadığını hissedip uyananlar,
- Gün boyunca kendisini uykulu hissedenler,
- Yataktan yorgun kalkanlar ve kaliteli uyku uyuyamadığını fark edenler,
- Göğüs ağrısı şikayeti yaşayanlar,
- Sabah şiddetli baş ağrısı çekenler,
- Konsantre olamayanlar, dikkat dağınıklığı yaşayanlar.
Horlama çoğunlukla hastanın kendisi tarafından fark edilemez. Bu nedenle yakın kişilerden gelen bildirimler dikkate alınmalıdır. Horlama tedavisi özel yaşantıda eşlerin konforu için de ihmal edilmemelidir.
Horlama Nedenleri Nelerdir?
Horlamanın birçok nedeni olabilir, kimi zaman tek bir neden kimi zaman ise bir araya gelen çoklu nedenler kişinin horlama ile ilgili şikayetlerini arttırabilir.
- Fazla kilo nedeniyle boğaz ve çevresindeki dokulara yağ birikmesi sonucu hava kanalının daralması,
- Uyku apnesi sendromu,
- Kronik burun tıkanıklığına neden olan burun içi yapılarındaki anomaliler,
- Alkol ve sigara kullanımı sonucu boğaz ve çevresindeki kasların gevşemesi,
- Ağız içi anatomisinden kaynaklı hava yolu daralmaları,
- Uyku pozisyonu ve
- Uykusuzluk gibi nedenlerle horlama şikayetleri oluşabilir. Bu sebeplerden bazıları dönemsel horlamalara neden olabilirken bazıları horlamanın kronikleşmesine yol açabilir.
Horlama Riskini Arttıran Faktörler
Horlama riskini arttıran unsurlar şu şekilde sıralanabilir;
- Cinsiyet: Erkeklerin kadınlara oranla uyku apnesi hastalığına ve horlamaya daha yatkın oldukları bilinmektedir.
- Fazla Kilo: Fazla kilolu kişilerin zayıf kişilere oranla uyku apnesi hastalığına ve horlamaya daha yatkın oldukları bilinmektedir.
- Hava Yolunun Dar Olması: Yumuşak damak, büyük geniz eti ve şiş bademcikler hava yolunu daraltarak horlamayı tetikleyebilir.
- Alkol Tüketimi: Alkol boğaz kaslarını rahatlattığı için horlama riskini arttırır.
- Genetik Faktörler: Obstrüktif uyku apnesi görülme riski genetik yatkınlıkla yakından ilişkilidir.
Horlama tedavi edilmediği takdirde kişilerin günlük işlerindeki verimlilikleri düşer, konsantre olmaları zorlaşır, yüksek tansiyon riskleri artar, kendilerini gün boyu sinirli hissederler ve sabahları enerjileri çok düşük olur.
Horlama Tedavisi
Horlama tedavisine geçilmeden önce horlamaya yol açan nedenlerin tespit edilmesi gerekir. Bu kapsamda uzmanlar hastaların hayat tarzıyla ve sağlık geçmişiyle ilgili bilgi edinirler.
Hava yollarında tıkanıklık olup olmadığını anlamak üzere görüntüleme teknolojilerine başvururlar. Aynı zamanda uyku apnesi teşhisinde de başvurulan uyku testi yapabilirler.
Elde edilen veriler doğrultusunda doktorlar hayat tarzında değişiklik yapılmasını isteyebilir. Bu süreçte hastadan kilo vermesi, alkol tüketimini kısıtlaması, burun tıkanıklığını tedavi ettirmesi, uyku düzenine dikkat etmesi ve uyku pozisyonunu düzetmesi istenebilir.
Uyku apnesi hastalığı ile birlikte ortaya çıkan bir horlama sorunu tespit edilirse ağız içi aparatların kullanılması, uyku sırasında CPAP maskesinin takılması ve cerrahi yöntemler devreye alınabilir. Uyku apnesinin ciddi bir hastalık olması tedavinin hızlanmasına yol açabilir.
Horlamayı engelleyen bir cerrahi müdahale olmadığının bilinmesi gerekir. Horlama şikayetleri yaşayan hastalar; horlamaya neden olan problemlerden kurtulmak için ameliyat olabilirler. Bu kapsamda ağız içindeki veya burundaki fiziksel anomaliler düzeltilir.
